گروه‌درمانی را میتوان یکی از بهترین راهکارهای موجود جهت کشف مشکلات روحی و روانی سالمندان دانست. نقش گروه‌درمانی بر سلامت روان سالمندان بر هیچ‌کس پوشیده نیست و همه مراکز نگهداری از سالمندان باید نسبت به این فرایند آگاهی کاملی داشته باشند.
در گروه‌درمانی افراد معمولاً روی یک موضوع تمرکز می‌کند و شرکت‌کنندگان اختلالات سلامت روانی خود را با سایر اعضای گروه به اشتراک می‌گذارند. علاوه بر این، یک درمانگر گروه را راهنمایی می‌کند. درمانگر راهنمایی‌های خاصی را جهت رفع مشکلات ارائه خواهد. در گروه‌های مدنظر معمولاً دارای پنج الی بیست نفر عضو هستند. گروه‌های بزرگ گاهی دو درمانگر دارند. در ادامه با ما همراه باشید تا اطلاعات بیشتری در این زمینه به شما ارائه کنیم.
گروه‌درمانی برای رفع اضطراب در افراد سالمند
موضوع گروه‌درمانی می‌تواند از جلسه‌ای به جلسه دیگر متفاوت باشد. برخی از جلسات گروه‌درمانی شامل بحث و تبادل نظر گروهی است، درحالی‌که سایر جلسات ممکن است بیشتر شبیه به یک کلاس باشد. درمانگرانی که گروه‌درمانی را رهبری می‌کنند، اغلب مکانیسم‌ها و ابزارهای مقابله‌ای خاصی را در اختیار شرکت‌کنندگان قرار می‌دهند که به کنترل و کاهش سطح اضطراب در سالمندان کمک می‌کند و سایر افراد می‌توانند از آنها در روند رفع اضطراب خود کمک بگیرند. در ادامه متن نقش گروه‌درمانی بر سلامت روان سالمندان، به ساختار جلسات گروه‌درمانی می‌پردازیم.
ساختار جلسات گروه درمانی
جلسات گروه‌درمانی در سالمندان می‌توانند به‌صورت روزانه و هفتگی برگزار شوند. تعداد شرکت‌کنندگان ممکن است در طول زمان تغییر کند (با ورود شرکت‌کنندگان جدید و خروج سایر افراد). مشارکت در گروه‌درمانی بر روی روایت‌هایِ مربوط به مبارزاتی متمرکز است که شرکت‌کنندگان در برخورد با یک موضوع بهداشت روانی با آن مواجه می‌شوند. درمانگر مطمئن می‌شود که همه بر روی موضوع اصلی موردنظر تمرکز کنند و هرآنچه که گفته می‌شود تاحدامکان دلسوزانه و سازنده باشد. ساختار اصلی گروه‌درمانی به شرح زیر است:
- شرکت‌کنندگان یک تجربه یا داستان شخصی را به اشتراک می‌گذارند
- آنها در گروه به یکدیگر امید می‌دهند
- هم درمانگران و هم بیماران دانش و تجربه خود را به اشتراک می‌گذارند
- شرکت‌کنندگان به حریم خصوصی سایر افراد احترام می‌گذارند
گروه‌درمانی برای رفع افسردگی در سالمندان
افرادی که ترومای قابل‌توجهی پشت سر گذاشته‌اند، گاهی اوقات با چیزی به نام اختلال استرس پس از سانحه یا PTSD مواجه می‌شوند. باتوجه‌به ماهیت بیگانگی این اختلال، گروه‌درمانی می‌تواند برای این بیماران بسیار مفید باشد.
علاوه بر این از گروه‌درمانی میتوان برای رفع افسردگی سالمندان نیز استفاده کرد. آسیب‌های مختلف به تکنیک‌های درمانی متفاوتی نیاز دارند، بنابراین درمانگر باید روند پیشرفت گروه‌درمانی را بر اساس شرایط اعضای گروه پیش ببرد.
گروه‌درمانی برای سوگ در افراد مسن
در ادامه نقش گروه‌درمانی بر سلامت روان سالمندان باید گفت کسانی که غم و اندوه از دست دادن یکی از عزیزانشان را تجربه کرده‌اند، اغلب احساس انزوا می‌کنند. کار در گروه‌درمانی می‌تواند به افراد غمگین کمک کند تا متوجه شوند که تنها نیستند. جلسات مختص این بیماران ممکن است بر انواع مختلف غم و اندوه متمرکز باشد.
به‌عنوان‌مثال، بهتر است برای کسانی که همسر خود را از دست داده‌اند یک جلسه گروه‌درمانی مجزا برگزار شود. جلسات گروه‌درمانی خاصی نیز وجود دارد که رویکرد کلی‌تری در این زمینه دارند.
درباره دلایل نیاز به حضور روانشناس در خانه سالمندان بیشتر بخوانید.
مزایای گروه‌درمانی در سالمندان
یکی از مزایای بزرگ گروه‌درمانی این است که به افراد کمک می‌کند متوجه شوند در مبارزه با مشکلات روحی خود تنها نیستند. دیدن اینکه دیگران چگونه با تجربیات مشابه کنار می‌آیند می‌تواند به آنها کمک کند تا سریع‌تر و مؤثرتر به سمت بهبودی حرکت نمایند.
هرکسی می‌تواند رویکرد خاص خود را برای گروه‌درمانی اتخاذ کند. کسانی که قدرت کلامی بیشتری دارند ممکن است از اشتراک‌گذاری یک داستان خوب لذت ببرند، درحالی‌که برخی افراد احتمالاً دوست دارند تنها یک شونده باشند. شخصی‌سازی رویکرد در سالمندان به آنها کمک می‌کند تا مطمئن شوند که می‌توانند از این فرایند بهره‌مند گردند.
گروه‌درمانی باید یک فرایند کاملاً باز باشد و هر کسی که دوست داشته باشد بتواند در آن شرکت کند، البته برخی از جلسات گروه‌درمانی را میتوان به شکل خصوصی برگزار کرد. گروه‌درمانی همچنین می‌تواند تعدادی از مسائل مختلف سلامت روان را برطرف کند، از جمله:
- اعتیاد و سوءمصرف مواد
- غم و اندوه و تروما
- بیماری مزمن
- افسردگی یا اضطراب
- اختلال دوقطبی
- وسواس
- اختلالات اشتها مثل کم اشتها شدن سالمند یا پرخوری
موسیقی درمانی برای سالمندان به بهبود تغذیه، افسردگی و کاهش اضطراب کمک می‌کند. درباره این راهکار کمک درمانی بیشتر بخوانید.
نحوه گروه‌درمانی در خانه‌های سالمندان
در این بخش از موضوع نقش گروه‌درمانی بر سلامت روان سالمندان باید به این نکته اشاره کنیم که اعضای گروه در خانه سالمندان می‌توانند نقاط قوت خود را به اشتراک بگذارند و به سایر اعضای کمک کنند. این فرایند می‌تواند عزت‌نفس و اعتمادبه‌نفس آنها را افزایش دهد. به اشتراک گذاشتن احساسات و تجربیات با گروهی از افراد می‌تواند به تسکین درد، کم کردن احساس گناه یا کاهش استرس کمک کند.
گروه فعال در یک گروه‌درمانی از جهاتی شبیه به یک خانواده است. درون گروه، هر یک از اعضا می‌توانند چگونگی تأثیر تجربیات دوران کودکی را در شخصیت و رفتارهایشان بررسی کنند. آنها همچنین می‌توانند موضوعات جدیدی را یاد بگیرند تا از رفتارهایی که در زندگی واقعی مخرب یا غیرمفید هستند اجتناب کنند.
محیط گروه درمانی باید امن و حمایت‌کننده باشد و به اعضای گروه اجازه دهد تا بدون ترس از شکست، احساسات جدید خود را آزمایش کنند.
شاخص‌های گروه‌درمانی
گروه‌درمانی خود به بخش‌های مختلفی تقسیم می‌شود که باید در زمان ایجاد یک جلسه گروه‌درمانی به آن دقت کرد. برخی از این شاخص‌ها عبارت‌اند از:
- عوامل وجودی: گروه‌درمانی به اعضا کمک می‌کند تا متوجه شوند هر شخص خودش مسئول زندگی، اعمال و انتخاب‌هایش است.
- انسجام گروه: از آنجایی که گروه برای یک هدف مشترک متحد شده است، اعضا احساس تعلق و پذیرش بیشتری نسبت به سایر اعضا و گروه پیدا می‌کنند.
- انتقال اطلاعات: اعضای گروه می‌توانند با اشتراک‌گذاری اطلاعات به یکدیگر کمک کنند. این یکی از مهم‌ترین موضوعات در زمینه نقش گروه‌درمانی بر تقویت سلامت روان سالمندان است.
- رفتار تقلیدی: شرکت‌کنندگان در جلسات گروه درمانی می‌توانند از رفتار سایر اعضای گروه با مسائل مشابه الگوبرداری کنند، یا از رفتار درمانگر بیاموزند.
- فراهم کردن امید: به‌طورکلی، دیدن افرادی که در حال مقابله یا بهبودی هستند به کسانی که در ابتدای این روند به سر می‌برند امید می‌دهد.
- یادگیری بین فردی: تعامل با افراد دیگر و دریافت بازخورد از گروه و درمانگر موجب می‌شود تا اعضای گروه درک بیشتری از خود به دست آورند.
- جهانی بودن: عضویت در گروهی از سالمندان که تجربیات یکسانی دارند به افراد کمک می‌کند تا ببینند آنچه از سر می‌گذرانند طبیعی است و نباید نسبت به افکار خود نگران باشند.
آیا صحبت‌کردن در گروه‌درمانی ضروری است؟
اصلاً. سالمند مجبور نیست کاری که به آن علاقه‌ای ندارند را انجام دهد. بااین‌حال، مانند بسیاری از چیزها، میزان تلاشی که سالمند در گروه انجام می‌دهد در نتیجه‌ای که او به دست می‌آورد منعکس خواهد شد. در گروه‌درمانی همه تشویق می‌شوند تا تجربیات خود را به اشتراک بگذارند و در این فرایند شرکت کنند. سالمند با حضور و مشارکت در چنین جلساتی نه‌تنها به خود بلکه به سایر اعضای گروه نیز کمک می‌کند.
سالمند چه مدت باید در گروه باشد؟ | نقش گروه‌درمانی بر سلامت روان سالمندان
این مورد بستگی به عوامل مختلفی دارد. شواهد علمی نشان می‌دهد که روان درمانی گروهی در حدود ۳ ماه پس از آغاز نتایج خود را نشان خواهد داد.
اگر سالمند تصمیم بگیرد گروه را ترک کند چه می‌شود؟
سالمند همیشه می‌تواند گروه را ترک کند، اما باید پیش از خروج، سایر اعضای گروه را از قصد خود برای ترک کردن گروه آگاه کند و به گروه زمان کافی (ترجیحاً یک یا دو جلسه) برای پردازش این موضوع داده شود. در ادامه بحث نقش گروه‌درمانی بر سلامت روان سالمندان، به مهم‌ترین نکات در این زمینه اشاره میکنیم.
درصورتی‌که قصد استفاده از خدمات خانه‌های سالمندان را دارید پیشنهاد میکنیم ابتدا در این مقاله به بررسی کیفیت زندگی در خانه سالمندان بپردازید تا بهترین انتخاب را برای سالمند عزیزتان داشته باشید.
نکات مهم درباره نقش گروه‌درمانی بر سلامت روان سالمندان
گروه‌درمانی به افراد اجازه می‌دهد تا از حمایت و تشویق سایر اعضای گروه بهره‌مند شوند. افرادی که در چنین روندهایی شرکت می‌کنند مشاهده خواهند کرد که دیگران در حال گذراندن شرایط همسان هستند. این مورد به آنها کمک می‌کند تا کمتر احساس تنهایی کنند.
اعضای گروه می‌توانند یک الگو برای سایر اعضای گروه باشند. مثلاً با در نظر گرفتن نحوه مواجه سایر اعضا با یک مشکل یا بیماری مشابه می‌بینند که امیدی برای بهبودی وجود دارد. مهم‌ترین نکات موجود در زمینه گروه‌درمانی عبارت‌اند از:
- همان‌طور که هر فرد پیشرفت می‌کند، به نوبه خود می‌تواند به یک الگو و شخصیت حمایت‌کننده برای دیگران تبدیل شود. این مورد می‌تواند به تقویت احساس موفقیت و پیشرفت فرد کمک کند.
- گروه‌درمانی اغلب بسیار مقرون‌به‌صرفه است. درمانگر می‌تواند به جای تمرکز بر یک مشتری در یک زمان، وقت خود را به گروه بسیار بزرگ‌تری از افراد اختصاص دهد.
گروه‌درمانی یک پناهگاه امن را ارائه می‌دهد. این روش درمانی به افراد اجازه می‌دهد تا رفتارها و اقداماتی را در زمینه بهبود وضعیت روانی خود تمرین کنند. با کار در یک گروه، درمانگر می‌تواند به طور مستقیم ببیند که هر فرد چگونه به افراد دیگر واکنش نشان می‌دهد و در موقعیت‌های اجتماعی رفتار می‌کند. با استفاده از این اطلاعات، درمانگر بازخورد ارزشمندی را به هر مراجعه‌کننده ارائه می‌دهد. نقش گروه‌درمانی بر سلامت روان سالمندان باید همواره جدی گرفته شود. مرکز سالمندان پارسایان با داشتن برترین متخصص موجود در این زمینه، مفتخر است مکانی آرامش‌بخش و جذاب را برای نگهداری از سالمندان عزیز شما به ارمغان بیاورد.
