اگرچه افسردگی یا دپرشن (depression) میتواند در هر سنی رخ دهد، اما احتمال وقوع آن با افزایش سن بالاتر خواهد رفت. به دلیل اهمیت شناخت بهترین روش درمانی برای درمان افسردگی در سالمندان، تحقیقات بسیاری در این زمینه صورت گرفته است.
در این مقاله قصد داریم شما را به طور کامل با این دپرشن آشنا کنیم. درک کلیه مباحث مربوط به این بیماری میتواند آیندهای روشن را برای بهبود بیماران مبتلا به افسردگی رقم بزند. با ما همراه باشید تا در مورد علائم بیماری افسردگی، نکات مهم در مراقبت از سالمند مبتلا به این بیماری، محیط مناسب و … اطلاعاتی را به شما ارائه دهیم.
افسردگی چیست؟ | روش درمانی برای درمان افسردگی در سالمندان
افسردگی یک اختلال خلقی جدی است. این بیماری میتواند بر نحوه احساس، عمل و تفکر بیمار تأثیر بگذارد.
در واقع، مطالعات نشان میدهد که بیشتر سالمندان با وجود بیماریها یا مشکلات جسمی بیشتر نسبت به افراد جوان، از زندگی خود احساس رضایت میکنند. با این حال، اگر فردی در جوانی افسردگی را تجربه کرده است، ممکن است در بزرگسالی نیز به این بیماری مبتلا گردد.
افسردگی یک بیماری مهم است و انواع مختلف روش درمانی برای درمان افسردگی در سالمندان، وجود دارند. در اکثر افراد، افسردگی با درمان بهتر میشود. مشاوره، دارو یا سایر اشکال درمان میتواند کمککننده باشد. انواع مختلفی از افسردگی وجود دارد که افراد مسن ممکن است آنها را تجربه کنند:
- اختلال افسردگی اساسی: شامل علائمی است که حداقل دو هفته طول میکشد و در توانایی فرد برای انجام کارهای روزانه اختلال ایجاد میکند.
- اختلال افسردگی مداوم (Dysthymia): نوعی از افسردگی که بیش از دو سال طول میکشد، اما ممکن است فرد همچنان بتواند وظایف روزانه خود را انجام دهد (برخلاف فردی که دارای اختلال افسردگی اساسی است).
- اختلال دپرشن ناشی از مواد مخدر و یا داروهای مختلف: افسردگی مربوط به استفاده از موادی مانند الکل یا داروهای مسکن
- اختلال افسردگی ناشی از یک وضعیت نامناسب پزشکی: افسردگی مربوط به یک بیماری جداگانه، مانند بیماری قلبی عروقی خاص و یا عملهای جراحی سنگین.
- مولتیپل اسکلروزیس: ابتلا به بیماری ام اس در سالمندان و ناتوانی در انجام امور شخصی
- سایر اشکال افسردگی عبارتاند از: افسردگی روانپریشی، افسردگی پس از یائسگی و اختلال عاطفی فصلی.

افسردگی میتواند باعث بروز اختلال توهم در سالمندان شود. این موضوع برای فرد و اطرافیانش باید هشدار دهنده باشد.
عوامل افسردگی چیست؟
در این بخش از متن روش درمانی برای درمان افسردگی در سالمندان را باید گفت. موارد زیادی وجود دارد که ممکن است موجب ایجاد و یا تشدید بیماری افسردگی شوند. برای برخی افراد، تغییراتی در مغز میتواند بر خلق و خوی آنها تأثیر بگذارد و منجر به افسردگی گردد. برخی دیگر ممکن است پس از یک رویداد مهم زندگی، مانند تشخیص یک بیماری خاص یا مرگ یکی از عزیزان، افسردگی را تجربه کنند.
گاهی اوقات، کسانی که تحت استرس زیادی هستند (به ویژه افرادی که از عزیزان مبتلا به بیماری یا ناتوانیهای لاعلاج مراقبت میکنند) دچار بیماری دپرشن خواهند شد. احتمال دارد برخی دیگر از سالمندان بدون هیچ دلیل روشنی افسرده شوند. تحقیقات نشان داده است که عوامل زیر با خطر افسردگی مرتبط هستند، اما لزوماً باعث افسردگی نمیشوند. این عوامل عبارتاند از:
- شرایط خاص پزشکی، مانند سکته مغزی یا سرطان
- ژنها: افرادی که سابقه خانوادگی افسردگی دارند ممکن است در معرض خطر بیشتری باشند
- استرس و اضطراب (در سالمندان استرس و اضطراب مرتبط با فرزندان)
- مشکلات خواب در سالمندان
- انزوای اجتماعی و تنهایی
- فقدان ورزش یا فعالیت بدنی
- محدودیتهای عملکردی که شرکت در فعالیتهای زندگی روزمره را دشوار میکند
- اعتیاد به مواد مخدر و یا اعتیاد به مواد الکلی زیان آور
سالمندان در شرایط خاص پزشکی مثل سرطان نیازمند رسیدگی و توجه بیشتری هستند تا روند درمان تسریع پیدا کند. درباره اهمیت پرستاری از سالمند مبتلا به سرطان بیشتر بدانید.
مراقبت از سالمند مبتلا به افسردگی
در ادامه بحث روش درمانی برای درمان افسردگی در سالمندان، قصد داریم به مراقبت از سالمند مبتلا به افسردگی بپردازیم. دپرشن یک وضعیت پزشکی است که نیاز به درمان توسط پزشک دارد. در حالی که خانواده و دوستان میتوانند با ارائه حمایت در یافتن درمان کمک کنند، اما نمیتوانند افسردگی فرد را درمان کنند. به عنوان یک دوست یا عضو خانواده یک فرد مبتلا به افسردگی، چند کار وجود دارد که میتوانید انجام دهید، این کارها عبارتاند از:
- فرد را تشویق کنید که به دنبال درمان پزشکی باشد و به برنامه درمانی که پزشک تجویز میکند پایبند بماند.
- به تنظیم قرارهای پزشکی یا همراهی فرد جهت مراجعه به مطب پزشک یا یک گروه پشتیبانی کمک کنید.
- در فعالیتهایی که فرد دوست دارد آنها را انجام دهد شرکت نمایید.
- او را در فعالیتهای بدنی همراهی کنید. فعالیت بدنی میتواند برای تقویت خلق و خوی عالی باشد.
سرگرمی سالمندان دارای قدرت بینظیری است که به آنها کمک میکند تا کارایی مغزشان را بهبود ببخشند.
توانبخشی سالمند بعد از افسردگی
افسردگی، حتی دپرشن شدید، قابل درمان است. مهم است که به محض اینکه متوجه علائم شدید، به دنبال درمان باشید. اگر فکر میکنید ممکن است سالمند شما افسردگی داشته باشد، با گرفتن یک قرار ملاقات برای ملاقات با پزشک یا ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی، روند درمان را شروع کنید.
برخی از داروها یا شرایط پزشکی ممکن است گاهی اوقات علائمی مشابه افسردگی ایجاد کنند. پزشک میتواند این احتمالات را از طریق معاینه فیزیکی، آگاهی از وضعیت سلامتی و سابقه شخصی بیمار و آزمایشات آزمایشگاهی مطالعه کند.
اگر پزشک متوجه شود که هیچ شرایط خاصی از لحاظ پزشکی وجود ندارد که باعث افسردگی شود، ممکن است یک ارزیابی روانشناختی را به عنوان روش درمانی برای درمان افسردگی در سالمندان پیشنهاد کند و سالمند را برای انجام این آزمایش به یک متخصص سلامت روان مانند روانشناس ارجاع دهد. این ارزیابی به تعیین تشخیص و برنامه درمانی کمک میکند. درباره راههای تقویت سلامت روان سالمندان مقاله مرتبط با این موضوع را مطالعه کنید.

مهمترین وظایف در مراقبت از سالمندان با بیماری افسردگی
تحقیقات مختلفی نشان داده است که درمان، به ویژه ترکیبی از رواندرمانی و داروهای مختلف برای بهبود افسردگی افراد مسن مؤثر است. با این حال، همه داروها یا درمانها برای همه افراد مناسب نیستند. انتخابهای درمانی برای هر فرد متفاوت است، و گاهی اوقات باید چندین روش درمانی را امتحان کرد تا بتوان درمانی موثر را پیدا نمود.
برخی از افراد ممکن است رویکردهای سلامتی مکملی مانند یوگا را برای بهبود رفاه و مقابله با استرس امتحان کنند. با این حال، شواهد کمی وجود دارد که نشان دهد این رویکردها، به تنهایی، میتوانند افسردگی را با موفقیت درمان کنند. درباره تاثیر یوگا برای سالمندان بیشتر بخوانید.
در حالی که این درمانها را میتوان در ترکیب با سایر درمانهای تجویز شده توسط پزشک استفاده کرد، اما نباید جایگزین درمان پزشکی شوند. مهمترین وظیفه مراقبان سالمند در روند درمان فرد بیمار نیز رعایت همین نکته است.
سالمند مبتلا به پارکینسون مشکلات افسردگی یا سایر تغییرات عاطفی را بیشتر تجربه میکند. در مورد این بیماری بیشتر بدانید.
نکات مهم در مراقبت از سالمند مبتلا به بیماری افسردگی
رواندرمانی، مشاوره یا «گفتگودرمانی» میتواند به فرد کمک کند تا احساسات، افکار و رفتار نگرانکننده را شناسایی و تغییر دهد. این روش درمانی برای درمان افسردگی در سالمندان ممکن است با کمک یک روانشناس، مددکار اجتماعی بالینی دارای مجوز (LCSW)، روانپزشک یا سایر متخصصان مراقبت بهداشت روان انجام شود. نمونههایی از رویکردهای خاص برای درمان افسردگی عبارتاند از درمان شناختی – رفتاری (CBT) و درمان بین فردی (IPT).
داروهای هورمونی خاصی برای دپرشن وجود دارند. این داروها هورمونهایی را که بر خلق و خوی تأثیر میگذارند، متعادل خواهند کرد (مانند سروتونین). مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) داروهای ضد افسردگی هستند که معمولاً برای افراد مسن تجویز میشوند.
روانپزشک، پرستار بهداشت روان، یا پزشک مخصوص مراقبتهای اولیه روانی میتواند داروها را با توجه به عوارض جانبی احتمالی را تجویز کرده و به نظارت بر آنها کمک کند. درباره اهمیت حضور روانشناس در خانه سالمندان بیشتر بخوانید.
الکتروشوک درمانی (ECT) روش دیگری برای درمان این بیماری است که در طی آن الکترودهایی بر روی سر فرد قرار میگیرد تا جریان الکتریکی ایمن و خفیفی از مغز عبور کند. این نوع درمان معمولاً تنها در صورتی در نظر گرفته میشود که بیماری فرد با درمانهای دیگر بهبود نیافته باشد.
تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال مکرر (rTMS) از آهنربا برای فعال کردن مغز استفاده میکند. rTMS نیازی به بیهوشی ندارد و فقط مناطق خاصی از مغز را هدف قرار میدهد تا به کاهش عوارض جانبی مانند خستگی، حالت تهوع یا از دست دادن حافظه که ممکن است با ECT رخ دهد کمک کند. در ادامه آشنایی با روش درمانی برای درمان افسردگی در سالمندان، به علائم این بیماری میپردازیم.
علائم بیماری افسردگی در سالمندان که نباید نادیده گرفت
تشخیص دپرشن در افراد مسن ممکن است دشوار باشد؛ زیرا افراد مسن ممکن است علائم متفاوتی نسبت به افراد جوان داشته باشند. برای برخی از افراد مسن مبتلا به افسردگی، غم و اندوه علامت اصلی آنها نیست. در عوض بیشتر احساس بیحسی یا عدم علاقه به فعالیتهای مختلف مشاهده خواهد شد. این افراد معمولاً تمایلی به صحبت در مورد احساسات خود نداشته باشند.
در زیر لیستی از علائم رایج آمده است. با این حال، از آنجایی که افراد افسردگی را به شکل متفاوت تجربه میکنند، ممکن است برخی از علائم دپرشن در این لیست وجود نداشته باشد. این علائم عبارتاند از:
- احساس غم، اضطراب و تهی بودن
- احساس ناامیدی، گناه، بی ارزشی یا درماندگی
- تحریک پذیری، بی قراری، یا مشکل در نشستن
- کاهش انرژی یا خستگی
- حرکات آهسته و یا صحبت بسیار آرام
- مشکل در تمرکز، به خاطر سپردن یا تصمیم گیری
- از دست دادن علاقه به فعالیتهای لذتبخش، از جمله رابطه جنسی
- مشکل در خوابیدن، صبح زود بیدار شدن یا پرخوابی
- خوردن بیشتر یا کمتر از حد معمول، معمولاً با افزایش یا کاهش وزن برنامهریزینشده
- افکار مربوط به مرگ یا خودکشی و اقدام به خودکشی
اگر چندین مورد از این علائم و نشانهها را در سالمندان مشاهده نمودید و بیش از دو هفته طول کشید، سریعاً وی را تحت بگیرید. اینها میتوانند نشانههای افسردگی یا بیماری دیگری باشند. علائم هشدار دهنده را نادیده نگیرید.

مداخله | روش درمانی برای درمان افسردگی در سالمندان
تحقیقات نشان داده است که مداخله در طول ویزیتهای مراقبت اولیه، در کاهش میزان خودکشی در مراحل بعدی زندگی بسیار مؤثر است. اگر عضو خانواده یا دوست فرد سالمند هستید، مراقب این سرنخها باشید. اگر فردی در هر سنی میگوید که برای مدتی طولانی احساس افسردگی، غمگینی یا پوچی میکند، با دقت به حرف آنها گوش دهید. آن شخص ممکن است واقعاً درخواست کمک کند.
افسردگی در افراد مبتلا به زوال عقل
افسردگی در افراد مبتلا به آلزایمر و دمانسهای مرتبط شایع است. زوال عقل میتواند برخی از علائم مشابه افسردگی را ایجاد کند و افسردگی میتواند یک علامت هشدار اولیه از زوال عقل احتمالی باشد. همچنین ممکن است در افرادی که اخیراً مبتلا به زوال عقل شدهاند، اقدام به خودکشی دیده شود.
وجود سیستمهای پشتیبانی برای کمک به مقابله با تشخیص زوال عقل و علائم احتمالی افسردگی پس از آن بسیار مهم است. تحقیقات بیشتری برای تعیین گزینههای موثر درمان افسردگی در افراد مبتلا به زوال عقل مورد نیاز است.
با نکاتی که به کاهش خطر سکته مغزی در سالمندان کمک میکند آشنا شوید.
خدمات خانه سالمندان پارسایان برای مراقبت از سالمند مبتلا به افسردگی
امروزه ثابت شده است که بهترین روش درمان بیماری روانشناختی از جمله افسردگی، استرس و آلزایمر، استفاده از یک تیم مراقبتی مجرب است که کلیه مراحل درمان سالمند را تحت نظر داشته باشند. خانه سالمندان پارسایان با استفاده از برترین تیم مراقبتی موجود جهت درمان بیماری افسردگی در سالمندان، تمامی موارد مربوط به درمان این بیماری را در اختیار سالمندان عزیز قرار خواهد داد.
نکات مهم درباره روش درمانی برای درمان افسردگی در سالمندان
شناخت افسردگی را میتوان مهمترین مرحله در زمینه انتخاب روش درمانی برای درمان افسردگی در سالمندان دانست. مهمترین نکاتی که در این زمینه باید رعایت شود عبارتاند از:
- تشخیص به موقع
- استفاده از متخصصان باتجربه
- انتخاب روش مناسب
- پیگیری روند درمان
- توانبخشی پس از درمان
- مشارکت سالمند در فعالیتهای اجتماعی
- استفاده از روشهای مختلف درمانی جهت کاهش افکار منفی در سالمند
- همراهی با دوستان و آشنایان در مراسمهای خانوادگی
در این متن سعی کردیم شما را با روش درمانی برای درمان افسردگی در سالمندان آشنا کنیم. همانطور که گفته شد، امروزه تحقیقات مختلفی نشانگر نقش مهم استفاده از یک تیم مراقبتی مجرب جهت درمان این بیماری است.
سالمندی که دچار بیماری افسردگی شده است باید علاوه بر مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک، در یک محیط عاری از هرگونه استرس و در کنار افراد همسن خود زندگی کند. سرای سالمندان پارسایان با بهرهگیری از برترین متخصصان، مفتخر است شما در زمینه ارائه کلیه راهکارهای درمانی سالمندان مبتلا به افسردگی همراهی نماید.
استفاده از تکنیکهای نوین درمانی موجب شده تا برای چند سال متوالی، این مرکز به عنوان برترین سرای سالمندان در کشور شناخته شود. کلیه روند درمان توسط برترین مراقبان و پرستاران انجام خواهد شد تا علاوه بر تسریع روند درمان، سالمند به هیچ وجه دچار اختلالات مربوط به داروهای مختص این بیماری نشود.
منبع: ncoa.org