با افزایش سن، بیماریهای خاصی خود را نشان میدهد که هرکدام از آنها دارای عوامل مختص به خود هستند. زانو درد در سالمندان نیز یکی از همین بیماریها محسوب میشود که باید در اسرع وقت نسبت به آن رسیدگی شود.
آشنایی کامل با زانو درد رایج یکی از مهمترین مواردی محسوب میگردد که کلیه سالمندان و همچنین مراقب کنندگان آنها باید با آن آشنایی کاملی داشته باشند. اهمیت این موضوع ما را بر آن داشت تا در این متن به طور کامل به این مورد، علتهای آن، روشهای درمان و همچنین تأثیر فیزیوتراپی و کاردرمانی در این زمینه بپردازیم.
علت زانو درد در سالمندان
زانو درد در سالمندان علتهای مختلفی دارد. مواردی همچون آسیبهای فیزیکی، شل شدن بدن به دلیل افزایش سن، اضافه وزن بیش از حد و یا دررفتگی کاسه زانو از دلایل درد زانو در افراد مسن هستند.
در واقع از بین تمام موارد ذکر شده، آرتروز مهمترین دلیل برای زانو درد در افراد سالمند شناخته میشود. بیماری آرتروز خود دارای دلایل منحصربهفردی است که از جمله آنها باید به ساییده شدن غضروف زیر کشکک زانو اشاره کنیم. مواردی همچون بیتحرکی در دوران جوانی و یا اضافه وزن به طور کامل در ابتلا به آرتروز در دوران سالمندی اثر مستقیم خواهند گذاشت.
در بعضی از افراد کیست پشت زانو که به کیست بیکر نیز معروف است یک علت اصلی برای زانو درد افراد مسن به شمار میآید، البته، باید به این نکته اشاره کنیم که این مورد بسیار نایاب است. این مشکل تأثیر مستقیمی بر روی زانو درد میگذارد به نحوی که با رفع آن در اکثر مواقع زانو درد سالمندان به خوبی بهبود مییابد.
تشخیص زانو درد در سالمندان
برای تشخیص زانو درد در سالمندان باید ابتدا علائم را شناسایی کرد. با استفاده از این علائم میتوان زانو درد را در سالمند تشخیص داد و برای درمان اقدام کرد. در ادامه این مطلب از مرکز سالمندان علائم ۳ نوع درد زانو در افراد مسن را بررسی میکنیم.
اولین و مهمترین مورد در این زمینه، صدا دادن بیجهت زانو است و نشان میدهد؛ زانوی سالمند توانایی کلی خود را برای حرکت به صورت صحیح از دست داده است.
قفل شدن زانو، از دیگر علائم زانو درد در افراد مسن است که میتواند بسیار آزاردهنده و ناتوانکننده باشد. در این حالت، مفصل زانو به طور کامل در یک زاویه ثابت گیر میکند و سالمند به هیچ وجه نمیتواند آن را خم یا صاف کند. این عارضه بدترین نوع زانو درد در نظر گرفته میشود، چرا که توانایی حرکت سالمند را به طور کامل مختل میکند.
خشک شدن زانو در سالمندان یکی دیگر از علائم زانو درد است که کیفیت زندگی افراد مسن را به طور قابل توجهی تحت تأثیر قرار میدهد. در این عارضه، مفصل زانو به دلیل کمبود مایع مفصلی، دچار سفتی و خشکی میشود و انجام سادهترین حرکات مانند خم و راست کردن زانو، بالا و پایین رفتن از پلهها یا راه رفتن را برای سالمند دشوار و دردناک کند.
تغذیه مناسب برای سالمندان شامل چه موارد غذایی و مکملهایی میشود؟
چه زمانی برای درد زانو در سالمند به پزشک مراجعه کنیم
مراجعه زودهنگام به پزشک برای درد زانو در سالمندان، تشخیص و درمان درد را تسریع میکند. توصیه میشود بلافاصله پس از احساس درد شدید در زانو به پزشک مراجعه کنید. پس از مراجعه یک عکس از هر دو زانوی سالمند گرفته میشود تا پزشک بتواند تشخیص صحیحی در این زمینه داشته باشد.
اگر زانوی فرد سالخورده دچار تورم شده است یا نمیتواند به طور کامل زانوی خود را خم کند، سالمند باید توسط پزشک معاینه شود. مورد دیگری که مراجعه به پزشک را به یک امر ضروری تبدیل میکند، تغییر شکل زانو در فرد مسن است. چنانچه زانوی سالمند به سمت چپ، راست، بالا یا پایین حرکت کرده باید حتماً به پزشک مراجعه کنید تا وی در مورد درمان مدنظر جهت حل مشکل زانو درد سالمند تصمیمگیری کند.
در مواردی هیچکدام از این علائم مشاهده نمیشوند، اما زانوهای سالمند نمیتوانند وزن وی را تحمل کنند. در واقع سالمند حس میکند که زانوی وی توانایی تحمل وزن او را ندارد به همین دلیل از ایستادن میترسد. حتی در این شرایط نیز توصیه اصلی مراجعه سریع به پزشک محسوب میشود.
درمان زانو درد در سالمندان
روشهای مختلفی برای درمان زانو درد در سالمندان وجود دارد که هر یک از آنها دارای شرایط مختص به خود هستند. اگر زانو درد خیلی شدید نباشد، معمولاً از داروهای ضد التهاب خاصی همچون داروهای کاتریکواستروسید تجویز خواهد شد.
این داروها را میتوان به صورت تزریقی و یا به صورت خوراکی مصرف نمود. کرمها و پمادهای مختلف نیز از جمله مواد درمانی جهت کاهش زانو درد در افراد سالمند محسوب میشوند. چنانچه این موارد تأثیری نداشته باشند و فرد هنوز احساس درد کند، نوبت به جراحی زانو میرسد.
در اکثر مواقع جراحی زانو در سالمندان بهعنوان راه حل نهایی تعیین خواهد شد. دلیل این امر را میتوان بازه زمانی طولانی بهبود سالمندان پس از جراحی دانست. همانطور که میدانید دوران نقاهت این نوع درمانها در سالمندان نسبت به جوانان بسیار طولانیتر هستند.
استفاده از داروهای استروئیدی با خاصیت ضد التهابی خطر پوکی استخوان در سالمندان را افزایش میدهد به همین دلیل نیاز است افراد هر سال تست تراکم استخوان را انجام دهند.
پیشگیری از زانو درد در سالمندان
یکی از بهترین روشهای موجود جهت پیشگیری از زانو درد در سالمندان را میتوان کاهش وزن دانست. بسیاری از مشکلات مربوط به افزایش سن در افرادی که دچار اضافه وزن هستند کاملاً تشدید میگردد. زانو درد نیز از این قاعده مستثنا نخواهد بود. وزن مناسب موجب میشود تا هیچ فشار اضافی خاصی بر روی زانوها وارد نشود؛ در نتیجه فرد دچار ساییدگی زانو نشده و نهایتاً از ابتلا به آرتریت یا آرتروز زانو در امان باشد. کنترل وزن و پیروی از یک رژیم غذایی مناسب شانس ابتلا به فشار خون در سالمندان را کاهش داده و از سایر بیماریهای زمینهای در سنین بالا پیشگیری خواهد کرد.
ورزش به شکل مناسب نیز یک انتخاب عالی برای پیشگیری از زانو درد محسوب میشود. ورزش باید متناسب با شرایط فیزیکی سالمند باشد. در بعضی موارد انتخاب ورزش نامناسب و بدون مشورت با پزشک موجب بدتر شدن اوضاع زانو و در نتیجه بیشتر شدن درد زانو میشود.
همین دو مورد ساده یعنی کاهش وزن به میزان مناسب و ورزش کردن به صورت مداوم از بهترین راهکارهای موجود برای پیشگیری از زانو درد در سالمندی و البته هر سن دیگری به شمار میآیند. یکی از ورزشهایی که به پیشگیری از زانو درد در افراد مسن کمک میکند انجام تمرینات یوگا مناسب سالمندان است.
فیزیوتراپی برای کم کردن درد زانو در سالمندان
یک روش درمانی مناسب به منظور کاهش زانو درد در سالمندان، استفاده از فیزیوتراپی است. به طور کلی باید گفت که فیزیوتراپی مخصوص سالمندان مجموعهای از تمرینات فیزیکی خاص محسوب میشود که با توجه به نوع زانو درد و همچنین علت به وجود آمدن آن تعیین خواهد شد.
تداوم برگزاری جلسات فیزیوتراپی به سالمندان کمک میکند تا در مدت کوتاهی بتوانند به طور کامل توانایی کامل زانوهای خود را بهبود ببخشند.
کاردرمانی مناسب سالمندان با درد زانو
در بسیاری از سالمندان میتوان به منظور بهبود درد زانو از کاردرمانی استفاده کرد. در این تمرینات تمرکز اصلی بر انجام فعالیتهای فیزیکی روزانه به شکلی است که زانو در یک بازه زمانی مناسب کارکرد ابتدایی خود را به دست بیاورد. کاردرمانی برای افراد مسن نیز مانند فیزیوتراپی باید حتماً توسط افراد متخصص صورت گیرد.
در جلسات کاردرمانی تمرکز اولیه آماده کردن سالمند جهت انجام امور شخصی خود است. در واقع بخش عظیمی از تمرینات مربوط به کاردرمانی دقیقاً به همین موضوع اختصاص دارند.
درباره راههای مراقبت بعد از عمل قلب باز، توان بخشی و ورزشهای مفید بعد از جراحی قلب بیشتر آشنا شوید.
نکات مهم زانو درد در سالمندان
زانو درد در سالمندان از جمله عارضههای بسیار مهمی محسوب میشود که باید حتماً در اسرع وقت نسبت به تشخیص و رفع آن اقدام کرد. چنانچه این عارضه به خوبی درمان نشود، فرد با عوارض بسیار نامناسبی روبهرو خواهد شد که از جمله آنها میتوان به عدم امکان حرکت به شکل صحیح اشاره کرد. به طور کلی مهمترین نکات مهم در رابطه با زانو درد در افراد سالمند عبارتاند از:
- تشخیص به موقع زانو درد
- مراجعه سریع به پزشک
- استفاده از روشها و داروهای تجویز شده
- مراجعه به خانه سالمندان به منظور مراقبت بهتر
لطفاً به این امر توجه داشته باشید که مراقبت از سالمندان دارای درد زانو نیازمند شناخت کامل این عارضه است. قاعدتاً بسیاری از افراد با چنین مواردی آشنایی ندارند و به همین دلیل نمیتوانند به خوبی از سالمند عزیز نگهداری کنند.
این در حالی است که پرسنل حاضر در مراکز نگهداری از سالمندان به طور کامل با این امر آشنا هستند و میتوانند مواردی همچون کاردرمانی را به طور کامل انجام دهند. با انتخاب یک خانه سالمندان مناسب میتوانید خیال راحتی از بابت دریافت بهترین خدمات درمانی جهت کاهش درد زانو داشته باشید. اما قبل از تصمیم قطعی لازم است با کیفیت زندگی در خانه سالمندان و انتخاب یک آسایشگاه سالمندان مناسب بیشتر بدانید.
وقتی صحبت از زانو درد در سالمندان به میان میآید، همه افراد به فکر درمان آن میافتند، این در حالی است که پیشگیری از وقوع این عارضه نیز اهمیت بسیار بالایی دارد. با استفاده از روشهای سادهای که در متن به آنها اشاره کردیم، یعنی ورزش و کاهش وزن مناسب میتوانید خیال راحتی از بابت عدم وقوع این عارضه در آینده داشته باشید.
در صورت وقوع علائم مهمی همچون درد شدید در زانو، احساس ناتوانی برای ایستادن و … باید حتماً در اسرع وقت به یک پزشک معتبر مراجعه کنید. پزشکان معمولاً با استفاده از مواردی همچون عکسبرداری میتوانند میزان ساییدگی زانو را به خوبی تشخیص دهند تا درمان مناسبی برای زانو درد انتخاب شود.
مراقبت از سالمندانی که دارای زانو درد هستند چندان راحت نخواهد بود. این افراد در اکثر مواقع نمیتوانند به علت درد زانو حتی امور اولیه خود را به خوبی انجام دهند. به همین دلیل بهتر است از خدمات مراقبت از سالمندان استفاده شود. مراکز نگهداری از سالمندان بسیار معتبر همچون خانه سالمندان پارسایان را میتوان بهترین گزینه در این زمینه دانست.