اهمیت کاردرمانی در زمینه بهبود فعالیت و سلامت سالمندان از هیچ‌کسی پوشیده نیست. تحقیقات بسیاری ثابت کرده است که لزوم کار درمانی برای سالمندان یک امر جدی به شمار می‌آید و کلیه مراکز مراقبت از سالمندان باید به آن بپردازند. اگر این فرایند با همراهی پرسنلی مجرب انجام بگیرد قطعاً می‌توان شاهد بهبود وضعیت سالمند در کوتاه‌ترین زمان ممکن بود.
در این متن قصد داریم شما را با موضوعات مختلف مرتبط با ضرورت کار درمانی برای سالمندان آشنا کنیم. آشنایی با این موارد میتواند به شما برای انتخاب یک آسایشگاه سالمندان مناسب کمک کند، زیرا چنین خدماتی تنها در مراکز مراقبتی معتبر و مورد اعتماد ارائه خواهند شد. اگر در این زمینه کنجکاو هستید، ادامه متن را از دست ندهید.
نقش کاردرمانی در سلامت سالمندان
پیش از هر چیز باید به این پرسش پاسخ دهیم که به چه کسی سالمند گفته می‌شود؟ به طور طبیعی سالمند فردی است که به دلیل تغییرات فیزیکی و روحی تفاوت‌های فاحشی با یک جوان و یا یک میان‌سال داشته باشد. سالمندی را می‌توان تنها در دو عبارت کوتاه معرفی کرد؛ کاهش نیروی جسمانی و روحی. این کاهش نیرو به صورت یک باره رخ نخواهد داد و عوامل متعددی در آن دخیل هستند.
با افزایش سن، سلامت افراد نیز در بسیاری از موارد کاهش خواهد یافت. بیماری‌های مختلفی به دلیل نبود توانایی مناسب در بدن برای مقابله با آنها رخ می‌دهند. این کاهش سلامت میتواند تأثیر قابل توجهی در روحیه سالمند نیز داشته باشد چرا که در بعضی موارد رابطه مستقیمی بین بیماری‌های جسمی و بیماری‌های روحی دیده می‌شود.
کاردرمانی همان‌طور که از نام آن مشخص است به روندی گفته خواهد شد که بر اساس آن سالمند طی یک سری آموزش‌ها و تمرین‌های به خصوص قرار خواهد گرفت. هسته یا core این آموزش‌ها بهبود وضعیت روحی و فیزیکی سالمند است. چراکه عدم تمرکز بر روی هر دوی این موارد تنها موجب پیشرفت بیماری فرد مسن خواهد شد.
لزوم کار درمانی برای سالمندان از آن جهت اهمیت دارد که کاهش قدرت فیزیکی و روحی ناشی از افزایش سن، تنها به وسیله کاردرمانی مستمر و حرفه‌ای قابل رفع است.
آلزایمر در سالمندان یکی از شایع‌ترین بیماری‌های دوره سالمندی است درباره این بیماری و راه‌های پیشگیری از آن بیشتر بدانید.
لزوم کاردرمانی برای سالمندان
تقریباً در تمام مراکز نگهداری از سالمندان در کشورهای پیشرفته بخش کادرمانی و بازتوانی وجود دارد. کاردرمانی حتماً زیر نظر متخصصان بهداشت و سلامت رخ دهد، زیرا کاردرمانی به صورت غیرحرفه‌ای نه تنها موجب بهبود سالمند نخواهد شد، بلکه ممکن است بسیاری از خطر‌ات جانبی را نیز به همراه داشته باشد.
یکی از مهم‌ترین مواردی که لزوم کار درمانی برای سالمندان را به نمایش می‌گذارد، تأثیر کاردرمانی در میزان مرگ‌های ناگهانی سالمندان است. همان‌طور که اطلاع دارید، متأسفانه بسیاری از موارد مرگ و میر سالمندان مربوط به این نمونه از مرگ‌ها می‌شود. مرگ‌هایی که ریشه بسیاری از آنها در عدم بهره‌گیری از کاردرمانی است.
یک کاردرمانی مناسب میتواند به سالمند جهت تقویت روحیه کمک کند. تقویت روحیه نیز موجب تقویت سلامت روانی سالمند خواهد شد و چنین زنجیره‌ای، نتیجه‌ای جز تسریع بهبود سالمند را به دنبال ندارد.
دوره سالمندی، زمان تغییرات فیزیولوژیکی در بدن است که میتواند باعث خستگی زودرس، افزایش سستی، بی‌ثباتی و عدم کنترل حرکت شود. این عوامل احتمال زمین خوردن فرد سالمند را افزایش داده و در این دوران نقش فیزیوتراپی و توانبخشی سالمند اهمیت پیدا می‌کند.
خدمات خانه سالمندان پارسایان در زمینه توانبخشی و کاردرمانی به سالمندان عزیز
حضور کارشناسان فیزیوتراپی و کاردرمانی در کلیه ایام هفته.
وجود فضای مستقل و مجهز فیزیوتراپی.
وجود تجهیزات کامل الکتروتراپی و مکانوتراپی.
وجود تجهیزات کامل کاردرمانی.
وجود وسائل کمک توانبخشی.
تشکیل پرونده فیزیوتراپی و کاردرمانی شامل ارزیابی اولیه و دوره‌ای و تدوین اهداف و برنامه درمانی.
برگزاری کلاس‌های آموزشی برای کادر توانبخش و مراقبتی.
ترخیص‌های موفق توانبخشی.
کاردرمانی در بحث عوامل رفتاری
یکی از مهم‌ترین مواردی که با افزایش سن به شدت تغییر خواهند یافت، عوامل رفتاری هستند. این بحث کاملاً قابل پیش‌بینی است، زیرا هرچه سن بالاتر می‌رود توانایی فیزیکی فرد کاهش خواهد یافت و به همین دلیل سالمند احساس بیگانگی نسبت به بدن خود پیدا می‌کند.
این بیگانگی در بسیاری از موارد موجب تندخویی و تلخ‌رویی می‌شود. کاردرمانی میتواند با کمک تمرین‌های فیزیکی و حضور پرسنل آشنا به این موارد رفتاری، نه تنها در زمینه افزایش عملکرد فیزیکی سالمند مؤثر باشد، بلکه باعث شود تا سالمند دوباره احساس اعتماد به نفس خود را به دست بیاورد. از مواردی که می‌توان به درمان مشکلات روان در سالمندان بهره برد روانشناسی سالمندان است.
کاردرمانی در تغییرات حسی
همه ما سالمندانی را مشاهده کرده‌ایم که به نظر می‌رسد از حس مثبت تهی شده‌اند. این مورد نیز همانند تغییرات قبلی، معمولاً به دلیل کاهش میزان قدرت سالمند از نظر فیزیکی باز می‌گردد. این کاهش موجب می‌گردد تا سالمند تصوراتی همچون عدم توانایی جهت انجام امور روزمره خود را داشته باشد.
چنین تصوراتی یک ذهنیت بد را در درون وی به وجود خواهند آورد و موجب پیشرفت تغییرات حسی به سمت حس افسردگی یا دپرشن می‌شوند. همین امر نشان‌دهنده لزوم کار درمانی برای سالمندان است.
ارزیابی و مداخلات کاردرمانی در سالمندان
پیش از شروع هر نوع کاردرمانی باید به طور کامل وضعیت سالمند مورد بررسی قرار گیرد تا کارشناسان بتوانند یک روند مناسب را جهت انجام امور کاردرمانی تهیه کنند. هرچه این ارزیابی با دقت بیشتری انجام گیرد، نتیجه مداخلات کاردرمانی در سالمندان نیز به شدت پیشرفت خواهد کرد. کاردرمانی به دو شکل فیزیکی و روانی انجام می‌گیرد، بنابراین ارزیابی کاردرمانی نیز باید شامل دو بخش فیزیکی و روانی باشد.
ارزیابی به تنهایی نمی‌تواند موجب تشکیل یک برنامه مناسب کاردرمانی شود. در مراحل بعد باید در کنار ارزیابی، از مشارکت سالمند در زمینه تهیه یک برنامه کاردرمانی نیز استفاده گردد. تفاوتی ندارد که شما بهترین برنامه کاردرمانی را تهیه کرده باشید یا نه، تا وقتی که سالمند به صورت خودجوش علاقه‌ای به انجام این برنامه نداشته باشد، برنامه کاردرمانی نیز کارایی لازم را نخواهد داشت.
به همین دلیل توصیه می‌شود که در همان مراحل ابتدایی سالمند را در جریان کلیه امور مربوط به لزوم کار درمانی برای سالمندان قرار دهید. این ارائه اطلاعات باید به صورت کاملاً شفاف صورت بگیرد تا سالمند یک همراهی سالم و پر از امید را با پرسنل کاردرمانی آغاز کند. هرچه رابطه بین پرسنل و سالمند در زمینه ارزیابی و انجام کاردرمانی بهتر باشد، نتیجه حاصله نیز بهتر خواهد بود. کاردرمانی برای سالمندان مبتلا به ام اس توصیه می‌شود؛ زیرا نقش بسزایی در بهبود علائم این بیماری و حفظ استقلال سالمند دارد.
فیزیوتراپی مخصوص سالمندان شامل چه مواردی می‌شود؟
کاردرمانی در بحث افسردگی
افسردگی یا depression را می‌توان از شایع‌ترین بیماری‌های موجود در بین سالمندان دانست. این بیماری که به دلایل بسیار مختلفی (فوت فرزندان، فوت همسر، تصور مرگ، معلولیت جسمی و …) رخ خواهد داد، به تنهایی رتبه بالایی را در زمینه عوامل منجر به فوت سالمندان کسب کرده است. افسردگی یکی از پیچیده‌ترین بیماری‌های روانی به شمار می‌آید، چرا که دلایل و همچنین راهکار مناسب برای درمان آن در هر فردی متفاوت خواهد بود.
این امر ضرورت کاردرمانی برای سالمندان را چند برابر می‌کند. کاردرمانی میتواند دلیل مناسبی برای تغییر تمرکز یا فوکوس سالمند باشد. در واقع با استفاده از کاردرمانی، می‌توان تمرکز سالمند را از مشکلات روحی و روانی به سمت امید تغییر داد. امید به آینده اصلی‌ترین راهکار جهت بهبود سالمندانی است که به دپرشن یا افسردگی مبتلا شده‌اند.
افسردگی اگرچه یک بیماری روحی محسوب می‌شود، اما پیشرفت آن نهایتاً منجر به ایجاد انواع مختلفی از بیماری‌های جسمی (به خصوص بیماری‌های قلبی عروقی در سالمندان) خواهد شد. افسردگی موجب کاهش توانایی سالمند جهت انجام امور روزانه شده و همچنین میتواند در حس درک وی نیز تأثیر بگذارد.
تفاوتی ندارد که سالمند در چه سطحی از افسردگی به سر می‌برد، لزوم کار درمانی برای سالمندان برای همه متخصصان امر آشکار است. اگر کاردرمانی در همان مراحل ابتدایی افسردگی انجام گیرد، احتمال بهبود شرایط و از بین رفتن افسردگی در سالمندان به شدت افزایش خواهد یافت. در واقع هرچه شناخت و ارزیابی افسردگی و کاردرمانی متناسب به آن زودتر انجام شود، بهبود سالمند سریع‌تر خواهد بود.
کاردرمانی در مشکلات دفع ادرار
دفع ادرار را می‌توان یکی از بدترین مشکلاتی دانست که بسیاری از خانواده‌های دارای سالمندان ناتوان با آن مواجه خواهند شد. این مشکل نه تنها برای اعضای خانواده بلکه برای خود سالمند نیز پر از دردسر خواهد بود. سالمندی که در زمینه دفع ادرار مشکل داشته باشد به مرور زمان اعتماد به نفس خود از دست خواهد داد و این زمینه‌ای است برای رخ دادن افسردگی.
کاردرمانی حرفه‌ای حتی در این زمینه نیز به کمک سالمندان خواهد آمد. در برنامه کاردرمانی می‌توان موارد مختلفی از تمرین‌های مربوط به کنترل و دفع صحیح ادرار را گنجاند تا سالمند بتواند به وضع قبلی خود برگردد. بهبود سالمند مبتلا به دفع ادرار به شرایط مختلفی بستگی دارد، اما استفاده از پرسنل مجرب روند این بهبودی را تسریع خواهد کرد. یکی از بیماری‌هایی که باعث اختلال در دفع ادرار همچنین بی اختیاری ادرار در افراد مسن می‌شود و نیاز به کاردرمانی دارد؛ بیماری کلیوی در سالمندان است.
در مورد علل زانو درد در سالمندان بیشتر بدانید آیا درد زانو در افراد مسن با کاردرمانی برطرف می‌شود؟
نکات مهم لزوم کار درمانی برای سالمندان
ضرورت کار درمانی برای سالمندان بر همه کارشناسان مباحث سالمندی ثابت شده است. به طور کلی مهم‌ترین نکاتی که در این زمینه می‌توان به آنها اشاره کرد عبارت‌اند از:
- کاردرمانی تأثیر مستقیمی بر بهبود افسردگی سالمندان دارد
- کاردرمانی یکی از بهترین روش‌ها برای رفع مشکلات دفع ادرار است.
- کاردرمانی باید با ارزیابی قبلی انجام گیرد.
- کلیه مراحل کاردرمانی باید با پرسنل مجرب طی شوند.
در این مقاله سعی کردیم کلیه اطلاعات مربوط به لزوم کار درمانی برای سالمندان را به شما عزیزان ارائه دهیم. همان‌طور که در ابتدای متن گفته شد امروزه هیچ شکی در زمینه ضرورت کار درمانی برای سالمندان وجود ندارد. تحقیقات بسیاری این موضوع را ثابت کرده است که تنها کاردرمانی میتواند به اوضاع وخیم بیماری سالمندان کمک کند. اگرچه درمان‌های شیمیایی نیز تأثیر مهمی در تسریع روند سالمندان دارد، اما هیچ‌یک از آنها به اندازه کاردرمانی مؤثر نخواهد بود.
بهره‌گیری از خدمات یک مرکز سالمندان معتبر مهم‌ترین زمینه در افزایش تأثیر کاردرمانی است. قاعدتاً برای بهبود فرایند کاردرمانی وجود پرسنلی دلسوز و آگاه که نسبت به شرایط سالمند دانش کافی را داشته باشند از اصلی‌ترین موارد در این زمینه به شمار می‌آید. مرکز سالمندان پارسایان با استفاده از مجرب‌ترین پرسنل موجود، مفتخر است کلیه اقدامات در زمینه کاردرمانی را به سالمندان گرامی ارائه دهد.
